Binnen de context van al het voornoemde ben ik nog iets interessants tegengekomen in de lijst van 101 namen van Ahura Mazda die kennelijk uitgesproken dienen te worden tijdens een zogenoemde
Baj, dit is de naam van een Zoroastristisch ceremonieel gedicht dat onderdeel is van een
Yasna-ceremonie. Een Yasna lijkt te culmineren in een soort plengoffer waarbij men gewijd water (
apas of
ab genaamd) over een ritueel geprepareerde substantie sprenkelt, dit heet
ab-zohr. De speciale substantie heet
parahaoma en wordt onder andere gemaakt van de bladeren van de granaatappelboom en melk, aan de parahaoma wordt een heilzaam effect toegedicht en deze wordt dus ook geconsumeerd.
Afijn, dat is leuke achtergrondinformatie inzake een Zoroastristische rite maar het ging mij voornamelijk om die namenlijst uit de Baj: naam 44 in de lijst is
Varun, letterlijk. Dit betekent dat het Perzische opperwezen Ahura Mazda geïdentificeerd kan of moet worden met de Vedische godheid Varuna, hetgeen wel in lijn is met het idee dat de Meden, de voorlopers van de Perzen, Varuna als oppergod zagen en onderdeel van een godentrias (tezamen met Mithra en Agni c.q. Ahura Barzant). Alhoewel de godheid Varun/Varuna altijd geassocieerd wordt met water (in allerlei vormen), lijkt de naam Varuna letterlijk "de alles omvattende" te betekenen, ook in de betekenis "alwetend" (niet louter stoffelijk dus). Die laatste twee betekenissen zijn ook in lijn met de verbinding tussen Varuna en het begrip
rta, i.e. natuurlijke orde.
Nu kunnen we uit het bovenstaande iets aardigs destilleren: de Perzische godheid die binnen het bestek van het Tweede Tempel Jodendom geconflateerd is met El (en Yahweh) is indirect te identificeren met Varuna! Doordat de godsdienstige structuur bepaald Perzisch is, zoals eerder reeds benoemd, komen de Abrahamitische religies middels de nodige retrospectie over als toegewijd aan Varuna. Zowel Varuna als diens companen binnen de Medeïsche godentrias (Agni en Mithra) zijn binnen Vedische context op de vatten als zijnde voortgekomen uit Brahma (direct danwel indirect).
Ter aanvulling en voor de volledigheid plaats ik hier ook nog even een doorverwijzing naar een pdf-versie van "
The Religion of the Rigveda" door Hervey De Witt Griswold, PhD. uit 1923: klik
hier, het gaat daarin voornamelijk om hoofdstuk V. Een aantal zaken die Griswold in hoofdstuk V aangeeft heb ik ook in het bovenstaande genoemd maar hij laat sommige connecties impliciet, diens behandeling van de bronteksten is echter grondig (uiteraard).