Topics

1

Heidense wetenswaardigheden / Nederlandse 'Stonehenge' gevonden nabij Tiel.

« Gepost op: juni 21, 2023, 09:21:37 pm »

Zonnekalender langs de Waal: archeologen ontdekken 'Stonehenge van Nederland' bij Tiel

Een bijzondere historische ontdekking in Tiel: archeologen hebben hier een 'openluchtheiligdom' gevonden van zo'n 4000 jaar oud, zo maakten ze vandaag bekend. Het complex was drie voetbalvelden groot en mensen kwamen er waarschijnlijk samen voor offers, begrafenissen, feesten en rituelen. De onderzoekers spreken zelf over een "spectaculaire vondst die uniek is voor Nederland".

In totaal zijn er een miljoen voorwerpen opgegraven. Onder de vondsten bevindt zich een glazen kraal, de oudste ooit in Nederland gevonden. De kraal blijkt afkomstig uit Mesopotamië. De onderzoekers zien dit als bewijs dat er toen al contact was tussen bewoners van beide regio's.


^{bron: nos.nl}

-

Er gaat overigens wel een bedrijventerrein bovenop gebouwd worden. Zie verder het bericht op nos.nl achter de volgende doorverwijzing: klik hier.

2

Heidense wetenswaardigheden / Mitanni en godheden uit de Vedische oudheid.

« Gepost op: mei 17, 2023, 10:42:26 pm »

Mitanni, in Babylonische teksten ook wel bekend als Habigalbat, was een Hurritisch koninkrijk dat bestond in het grensgebied van de huidige landen Turkije, Syrië, Libanon, Iraq en Iran; de Hurrieten waren een volk dat leefde in het genoemde gebied en waren vermoedelijk oorspronkelijk afkomstig uit de Kaukasus. Het koninkrijk Mitanni bestond ongeveer van 1600 v.C. tot 1260 v.C..
Ik wil jullie aandacht vestigen op de inhoud van het volgende, Engelstalige, Wikipedia-artikel waarin aannemelijk gemaakt wordt dat de bevolking van Mitanni (en dan met name hun militaire elite, de zogenoemde Maryannu) Vedische godheden vereerde. De oudste attestaties zijn terug te voeren op een Hurritisch kleitablet waarin een verdrag tussen de Hittitische koning Suppiluliuma I en de Mittanische koning Shattiwaza wordt beschreven; daarin worden ook de godheden Indra, Varuna, Mithra en Agni aangeroepen.
Klik hier voor een doorverwijzing naar het artikel in kwestie. Ik raad verder aan om ook de Russische versie van het artikel te checken m.b.v. Google-translate of iets van dien aard; dit in verband met de bestaande taalkundige ideeën hieromtrent.

Waarom is dit interessant c.q. belangrijk? Zoals jullie weten zijn de goden zoals die in de Rigveda genoemd worden een onderdeel van het zogenoemde 'Indo-Europees religieus continuüm' (samenhangend met het navenante taalcontinuüm), waartoe ook het de oude polytheïstische religieuze tradities uit Iran, de Kaukasus en Europa behoren (zoals Noords-Germaans heidendom).

3

Heidense wetenswaardigheden / Omtrent de heidense oorsprong van monotheïsme.

« Gepost op: oktober 16, 2022, 07:39:53 pm »

Ook op het NH-forum geplaatst, dus voor de volledigheid toch ook maar hier. In de eerste plaats: ik ben mij er terdege van bewust dat hetgeen ik hier ga neerzetten waarschijnlijk door minder dan een spreekwoordelijke 'anderhalve-man-en-een-paardenkop' gelezen gaat worden maar ik wil het gewoon ergens kwijt en dit is en blijft nu eenmaal een forum. Niets nieuws onder zon overigens, ik verbind slechts een paar puntjes.

Het gaat om het volgende. In het jaar 626 v.C. hadden de Babyloniërs zich onder leiding van de (Vazal)Koning Nabopolasser onder het juk van het Neo-Assyrische Rijk uitgevochten. Nabopolassar stichtte daarop het Neo-Babylonische Rijk en maakte samen met zijn bondgenoot, de Medische Koning Cyaxares, een einde aan het Neo-Assyrische Rijk onder de Sargonische heerser Ashur-uballit II. De zoon van Nabopolassar, Nebuchadnezzar II en Cyaxares versloegen in 605 v.C. ook de Assyrische bondgenoot, Farao Necho II tezamen met de restanten van het Neo-Assyrische leger in de Slag bij Carchemish. Over het algemeen wordt tegenwoordig aangenomen, met name wegens de nodige publicaties van Igor Mikhailovich Diakonoff, dat Cyaxares getrouwd was met een zus van Nebuchadnezzar II.

Nadat een aantal jaar eerder, te weten in het jaar 609 v.C., Koning Joziah van Judea in de Slag bij Megiddo, tussen  het Koninkrijk Juda en het Egypte van Necho II, het leven had gelaten probeerden Necho II en zijn opvolgers (i.e. de Farao Psamtik II en later ook Farao Apries) hun grip op de Levant te vergroten; dat laatste met name nadat de voornoemde Koning Nebuchadnezzar II "de Grote" van het Neo-Babylonische Rijk in 601 v.C. had geprobeerd om Egypte binnen te vallen c.q. (deels) te veroveren. Psamtik II probeerde een aantal vazalkoningen die onder de suzereiniteit van de Babyloniërs vielen uit het westen van de Levant, met name Zedekiah van Juda en Itobaäl III van Tyrus, zover te krijgen dat zij in opstand zouden komen tegen Nebuchadnezzar. Zo geschiedde en rond 587 v.C. kwam Zedekiah in opstand. In feite betreft het een tweede opstand want één van Zedekiahs voorgangers, Jehoiakim genaamd, had het in 601 v.C. al eens opgenomen tegen Nebuchadnezzar waarna het resultaat was dat Juda een vazalstaat van het Neo-Babylonische Rijk werd.
Zedekiah probeerde dus in 587 v.C. zijn soevereiniteit terug te winnen maar faalde schromelijk: Nebuchadnezzar liet Jeruzalem bestormen, nam de stad in en nam een belangrijk deel van de bevolking gevangen en bracht hen naar Babylon; de periode die daarop volgde heet in de Joodse geschiedenis de 'Babylonische ballingschap'. Die periode duurde tot het jaar 539 v.C. (zo'n 50 jaar dus), in dat jaar werd het Neo-Babylonische Rijk in de Slag bij Opis onder de voet gelopen door de Perzen onder leiding van de Achaemenidische heerser Cyrus II "de Grote". Het Neo-Babylonische Rijk stond tot 539 v.C. onder het bewind van Koning Nabonidus, die vermoedelijk getrouwd was met een dochter van Nebuchanezzar II en daarmee ook tot de Chaldeïsche dynastie wordt gerekend. Nabonidus werd naar de Perzische provincie Kerman verbannen en Cyrus II liet de Judeeërs terugkeren naar Juda, dat ook onder zijn bewind viel; Juda was dus nog steeds een vazalstaat, ditmaal onder suzereiniteit van de Achaemeniden.

Wat is hier nu aan de hand? Tot 516 v.C. en de opening van de Tweede Tempel in Jeruzalem waren de autochtone inwoners van Juda polytheïstisch (of op zijn hoogst henotheïstisch) en behoorden integraal tot de Canaänitische polytheïstische traditie en daarbinnen de Yahwistische stroming en vereerden in dier voege de stormgod Yahweh en de vruchtbaarheidsgodin Asherah. Er is tussen 539 v.C. en 516 v.C. dus één-en-ander veranderd, wat is dat? Het algemene beeld is thans dat de Judeeërs wegens hun bevrijding door Cyrus II een aantal Zoroastristische ideeën in hun eigen religie geabsorbeerd hebben. Zoals we weten is Zoroastrisme in verhoogde mate henotheïstisch en praktisch gesproken monotheïstisch, met de godheid Ahura Mazda als opperwezen en Angra Mainyu als Grote Tegenstander. Dat dualistische beeld is op dit forum al meermaals besproken. Vermoedelijk hebben de Judeeërs besloten dat Ahura Mazda hen gunstig gezind was, het resultaat is enige herlabeling van goden en demonen uit het Zoroastrisme met namen van Canaänitische herkomst en de introductie van zaken als engelen en aartsengelen (respectievelijk Yazetas en Amesha Spentas). Ergo: we mogen aannemen dat Abrahamitisch monotheïsme in 516 v.C. officieel geïntroduceerd is. Men heeft daartoe ook de godheden Yahweh en El conceptueel samengevoegd tot één entiteit die in feite een Levantische versie van Ahura Mazda behelst. De godin Asherah is klaarblijkelijk onder het spreekwoordelijke tapijt geveegd.

Voorts moeten we natuurlijk opmerken dat Zoroastrisme van origine óók niet monotheïstisch is maar gestoeld is op de oud-Iraanse religieuze traditie van de Meden (de voorlopers van de Perzische Zoroastrische Magi waren aldus Herodotus de 'Zesde Stam' van het Medische volk) waarbinnen men met name de Vedisch-Dharmische godheden Varuna en Mithra vereerde. Varuna komt binnen het Zoroastrisme ook voor, met de namen Apam Napat en Ahura Barzant; Mithra komt zelfs onder exact dezelfde naam in de teksten terug. Het zou ook zo kunnen zijn dan Ahura Barzant als een emanatie van Varuna opgevat dient te worden (want "zoon der wateren", dus wellicht uit Varuna maar wordt ook als de vuurgod Agni opgevat).
Ahura Mazda wordt wel gezien als de hoofdgodheid van de Asura's, de tweede groep Vedische godheden. Op basis van het geloof van de Yazidi's is aan te nemen dat Angra Mainyu iets met de Vedische godheid Shiva van doen heeft; een aantal rituelen omtrent de Yazidische Tâwûse Malek/Malik Taus en de Vedische Karttikeya verschillen immers bijna niet, met name het gebruik van zgn. 'sanjaks' (een zevental 'magische' gouden beelden, Shaivisten gebruiken vergelijkbare objecten) en daarbij opgemerkt dat sommige Shaivistische Hindoes daadwerkelijk deelnemen in Yazidische ceremonies.   
De relatie tussen Tâwûse Malek en Angra Mainyu moet gezocht worden in het feit dat de eerste meestal als pauw wordt voorgesteld, volgens Zurvanistische overlevering een creatie van de tweede; dit is overigens wel een beetje een Blavatskyaanse opvatting (en daarmee ietwat discutabel).

Uit het bovenstaande moeten we concluderen dat de diepere structuur van alle huidige Abrahamitische geloofsstromingen in principe Vedisch van aard is. Het voorgaande is in feite al eens geïllustreerd m.b.v. een vergelijk tussen kabbalistische ideeën en Tantrisme en het Joodse geloof in reïncarnatie (daarin Gilgul haNeshamot genaamd). Gezien het ook redelijk algemeen wordt aangenomen, bijvoorbeeld uit hoofde van de nodige theorieën van Georges Dumézil, dat een goed deel van de Europese polytheïstische 'heidense' tradities óók gelinkt is aan de Dharmische wereld kunnen we niet anders dan aannemen dat de Vedische oudheid in feite de bron vormt van religie in een vrij brede zin.
Het interessante is dat Sikhs, op filosofische gronden, ook aannemen dat hetgeen wij 'God' en moslims 'Allah' noemen en hetgeen Hindoes 'Brahma' en 'Brahman' (ingeval de Heilige Geest) noemen essentieel één-en-hetzelfde moet zijn (een principe dat bij hen 'Ek Onkar' heet).
Indien men dus goed naar de geschiedenis kijkt en dat betrekt in de religieuze praktijk dan zouden we kunnen aannemen dat Westers christendom (en vermoedelijk de andere Abrahamitische stromingen ook) en protestantisme in het bijzonder op den duur zullen convergeren naar een Westerse variant op Sikhisme, vermoedelijk wegens het behoud van een zekere monotheïstische signatuur. Die eeuwige hang naar Vedische zaken (zoals yoga en allerlei diëtaire toestanden), met spirituele 'New Age'-achtige en oriëntalistische beweegredenen, binnen liberale christelijke groepen zijn in mijn optiek een voorbode van zulks. Rozenkruisers en theosofen kunnen er wat dit betreft natuurlijk ook wat van.

Ik moet hieromtrent ook denken aan de parallel tussen het relatief moderne idee van de 'Big Bang' c.q. 'Hartle-Hawking initiële toestand' en de Vedische 'Hiranyagarbha' alsook de 'Conformal Cyclic Cosmology' van Penrose en de Nietzschiaanse 'Ewige Wiederkunft'; dit om aan te geven dat (exacte) wetenschap het hele spirituele beeld in feite niet ontkracht maar gewoonweg de waargenomen en gededuceerde mechanismen beschrijft of poogt te beschrijven.
Het vreemde blijft verder dat de tradities van de andere Grote Beschavingen: Chinezen, Egyptenaren en de Mesopotamiërs (a priori niet meer of minder waar dan het Vedische gedoe) vanuit Westers perspectief een beetje uit de religieuze beleving gedrukt zijn. Voorts moeten we niet vergeten dat de Jomon-periode met een slordige 5000 jaar op de Grote Beschavingen voorliep.

4

Heidense kunst / Een aantal muzikale bijdragen uit het vorig jaar (2018)

« Gepost op: januari 13, 2019, 07:54:12 pm »

Waarschijnlijk is dit stukje moderne folk bij de meesten al geland, het kwam eind 2018 uit en voor de volledigheid vermeld ik het hier op het forum: het nieuwste album van Wardruna, getiteld Skald. Klik hier voor een doorverwijzing naar een weergave op Youtube, indien je de boel ook financieel wilt ondersteunen dan kun je natuurlijk Spotify en vergelijkbare diensten gebruiken.
Op Skald is de muziek, die natuurlijk al buitengewoon folky aandeed, verder teruggebracht naar een akoestische en vocale basis en in feite volledig ontdaan van elke vorm van elektronische (effecten) opsmuk waardoor het geheel buitengewoon 'integer' en authentiek op mij overkomt en dat nog meer dan bijvoorbeeld het Yggdrasil-album (in mijn optiek tot nog toe hun beste album). Het album is door de voornoemde aanpak wellicht minder spectaculair en duidelijk ingetogen maar de kwaliteit is duidelijk meer aanwezig dan op het album Ragnarok. Enfin, beluister het zelf (als dit nog niet gebeurd is).


Een tweede stukje muziek dat vermeldenswaardig is, het dateert toch ook alweer van midzomer vorig jaar, is het album Sunnablot van Leidungr; dit is volgens mij ook nog niet op dit forum gepasseerd. Klik hier voor een doorverwijzing naar deel I en hier voor een doorverwijzing naar deel II. Sunnablot bevat minder martial invloeden dan de vorige albums, hetgeen het allemaal iets laagdrempeliger doet overkomen. Ik vind het in ieder geval lekkere muziek om bij te lezen.
Is het album Vetrarblot van Leidungr hier op het forum wel al eens voorbij gekomen? Ik vermoed dat Nordiska Hymner het laatste album is geweest dat hier op het forum vermeld is dus volgens mij niet: klik hier voor een doorverwijzing. Ik verwijs ook nog even naar de bijbehorende Bandcamp en internetsite voor het geval je fysiek spul mocht willen bestellen.

5

Heidense wetenswaardigheden / 'Hakken' midwinterhoorn cultureel erfgoed

« Gepost op: november 30, 2018, 06:16:47 pm »

Een nieuwbericht de dato 27 november 2018.

'Hakken' midwinterhoorn officieel immaterieel erfgoed

Het midwinterhoornblazen is al gekenmerkt als immaterieel cultureel erfgoed. Vanaf zaterdag geldt dat ook voor het bouwen van de karakteristieke hoorn.

Wat je dierbaar is wil je behouden, zo simpel is het. Maar zo simpel als het klinkt uit de mond van Eibergenaar Gerrit Keuper, is het niet. Want aan toevoeging aan de Inventaris Immaterieel Cultureel Erfgoed Nederland gaat een gedegen voorbereiding vooraf. En is het eenmaal gelukt om op die lijst te komen, dan kun je als aanvrager niet achterover gaan leunen en denken dat het wel goed komt. Want de verantwoordelijkheid voor het behoud blijft liggen bij de mensen die het in de praktijk beoefenen. Wel met steun van de zogeheten erfgoedinstellingen, zoals het kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland. Steun die je alleen krijgt als je aan de inventaris bent toegevoegd.


Erfgoedzorgplan

Daarvoor moet eerst een stevig instandhoudingsplan worden ingediend, het zogenoemde erfgoedzorgplan. In het geval van het midwinterhoornblazen is dat gedaan door de Federatie van Gelderse Midwinterhoorngroepen en Stichting Midwinterhoornblazen Twenthe. "Die zijn daar jaren mee bezig geweest", weet Keuper, zelf enthousiast bouwer en blazer. Hij heeft de afgelopen jaren zelf tientallen hoorns gebouwd en zeker honderd schoolkinderen hierin begeleid. Die schoolprojecten vormen een manier waarop in Gelderland deze vakkundigheid in leven wordt gehouden.
     Hoewel dit volgens Keuper nog niet betekent, dat jongeren zich ook in grote getale bij de plaatselijke midwinterhoorngroepen aansluiten. "Onze blazers zijn over het algemeen wel 50 plus", grinnikt hij. Maar hij heeft goede hoop, dat de opgedane kennis en het plezier van het bouwen en blazen bij de jongeren blijven hangen en hen op latere leeftijd op enig moment doet besluiten zich bij de blazersgroep om zo bij te dragen aan het behoud van de winterse traditie.

Immaterieel erfgoed kan van alles zijn: sociale gewoonten, tradities, rituelen, voorstellingen, uitdrukkingen, bijzondere kennis van de natuur en ambachtelijke vaardigheden die gemeenschappen en groepen erkennen als cultureel erfgoed. Staan die eenmaal op de inventarislijst, dan zou het bij Unesco ingediend kunnen worden voor de internationale lijst van immaterieel erfgoed. Dit moet Nederland als land aanvragen, dat is dus niet aan de midwinterhoornorganistaties. Voorbeeld hiervan is het ambacht van molenaar, sinds 2017 op de Unescolijst.
     Of het met midwinterhoornbouwen ooit zover komt, is afwachten. Eerst maar eens op de inventarislijst. Zaterdag is de officiële bijschrijving in bijzijn van Berkellands burgemeester Joost van Oostrum in café Florijn in Gelselaar. Van bouwen komt het die dag niet, van blazen des te meer. Eerst boven een aantal putten en daarna in een lang lint van Gelselaar naar Eibergen. Tussen beide dorpen zullen tientallen blazers steeds op zo'n 200 meter van elkaar om de beurt op de hoorn blazen. Vanaf zonsondergang, want dan begint officieel de advent.

^{bron: Midwinterhoorngroep Eibergen/ Marjolein Rietman} 
     

6

Heidense wetenswaardigheden / Achtjarig meisje vindt 1500 jaar oud zwaard

« Gepost op: oktober 10, 2018, 07:46:45 pm »

Een opmerkelijk nieuwsfeitje uit  de afgelopen week:

^{05 oktober 2018 04:18
Laatste update: 05 oktober 2018 08:40}
In het zuiden van Zweden heeft een achtjarig meisje afgelopen zomer een vijftienhonderd jaar oud zwaard gevonden.

Het meisje speelde deze zomer in het plaatselijke meer in haar woonplaats toen ze het zwaard vond. "Ik voelde iets in het water en tilde het op. Toen ik zag dat er een handvat aan zat, heb ik het naar mijn vader gebracht", aldus het meisje.

Waarschijnlijk heeft ze het zwaard gevonden doordat het water erg laag stond. Het was afgelopen zomer in Zweden, net als in Nederland, erg droog. Eerst werd gedacht dat het zwaard zo'n duizend jaar oud zou zijn, maar deskundigen van een lokaal museum denken dat het misschien wel vijftienhonderd jaar oud is. Het zwaard zou uit de vijfde of zesde eeuw dateren.

Het zwaard is 85 centimeter lang en wordt nog onderzocht door het museum. Het zal nog zeker een jaar duren voordat het publiek het kan komen bekijken.

Het nieuws komt nu pas naar buiten, omdat archeologen eerst in alle rust de omgeving van de vondst wilden uitkammen. Bij verdere opgravingen is ook een broche uit de derde eeuw gevonden. Volgens het museum is het archeologisch onderzoek nog niet klaar en bestaat er een kans dat ze nog meer voorwerpen zullen vinden.

^{bron: NU.nl}

Met betrekking tot de precieze datering moeten we eerst het onderzoek maar even afwachten. Voor zover het zich op dit moment laat aanzien zijn de voorwerpen wel afkomstig uit het tijdvak dat in de sagen beschreven wordt, zelfs nog vóór de legendarische Slag op de Bråvellir.

7

Heidense wetenswaardigheden / Nedersaksisch officieel onderdeel van het Nederlands

« Gepost op: oktober 08, 2018, 05:44:35 pm »

Vandaag in het nieuws, een zijdelings gerelateerd onderwerp:

Het Nedersaksisch wordt officieel onderdeel van de Nederlandse taal. De taal wordt gesproken in Groningen, Drenthe, Overijssel, de Achterhoek en delen van de Veluwe. Met de officiële erkenning komt er geld voor projecten om het Nedersaksisch te beschermen en te bevorderen.

^{bron: NOS-teletekst}   

8

Heidense kunst / Theatergroep Hetze speelt "Ragnarock"

« Gepost op: mei 21, 2018, 08:50:36 pm »

heatergroep Hetze speelt op het befaamde theaterfestival De Karavaan een korte voorstelling die geïnspireerd is door de Noords-Germaanse mythologie. De voorstelling is getiteld "Ragnarock" en vindt in ieder geval plaats op zaterdag 9 juni op het Doelenveld in Alkmaar en is gratis te bekijken. Als ik mij niet vergis is De Karavaan een reizend gebeuren dus het kan zijn dat de voorstelling ook elders nog wordt (of reeds is) opgevoerd.

De omschrijving luidt als volgt:

Ragnarock
Vier Noorse goden zijn neergestort op aarde

Na een half uur Hetze vier je feest met nieuwe vrienden

De wrakstukken van een rokend Vikingschip steken uit de grond. Het boegbeeld is afgebroken, het zeil gescheurd, de mast kapot. Vier Noorse goden zijn neergestort op Aarde. Odin, Thor, Freya en Søl – de god van administratie en wat verder ten tafel komt. Geen mens gelooft nog in ze, het Vøkkingskip is støk en Thor’s veter is los. De tekenen zijn duidelijk: de wereld is reddeloos verloren.

Ragnarock on Tour is de nieuwe voorstelling van Hetze. Deze theatergroep maakt festivaltheater voor, over en op locatie. Met rauwe types, moderne mythes, hilarische improvisaties en zinderende aria’s. De spelers verrassen je met korte scènes vol humor en muziek. Na een half uur Hetze vier je feest met nieuwe vrienden. Want het einde der tijden verbroedert. Als geen ånder.

Hier vind je een doorverwijzing naar de bijbehorende internetsite, voor bovenstaande omschrijving en meer aanvullende informatie. 

9

Heidense kunst / De Russische muziekgroep Nytt Land.

« Gepost op: februari 23, 2017, 04:57:40 pm »

Voor diegenen die de de muziek van groepen als Wardruna en Leidungr wel waarderen kan: het Russische gezelschap Nytt Land.

Klik hier voor een doorverwijzing naar hun album "Hávamál" op Youtube en hier voor en doorverwijzing naar hun album "The Last War" (ook op Youtube).

De groep heeft ook een mooie Bandcamp waar je hun muziek en die van een aantal gerelateerde groepen in de vorm van mp3-albums (alsook losse nummers) en volgens mij ook als hard copy exemplaren kunt bestellen.

Veel luisterplezier!

10

Heidense wetenswaardigheden / Voor wie van heraldiek houdt.

« Gepost op: december 05, 2016, 07:56:47 pm »

Onlangs kwam ik een goede overzichtssite tegen over heraldiek, in feite kende ik de site al maar ben deze een tijd lang uit het oog verloren. Het aardige is wel dat de site tegenwoordig een stuk vollediger is dan vroeger: wapenschilden van allerlei Europese gebieden (en de bijbehorende bestuurders of adellijke geslachten).
De site biedt ook een overzicht van historisch heraldisch bronmateriaal zoals de Codex Manesse.

Hier staat een doorverwijzing naar de Wappenwiki.org internetsite. Je zult trouwens zien dat de wapenschilden zijn ingedeeld naar historische superregio en niet naar de huidige natiestaten.
Ik kwam overigens wel een aantal wapenschilden tegen die niet helemaal juist lijken, bijvoorbeeld het wapen van het Graafschap Zeeland zoals dat op Wappenwiki is weergegeven.

11

Literatuur / Internet Sacred Text Archive

« Gepost op: augustus 30, 2016, 12:03:25 am »

Volgens mij heb ik deze internetsite nog nooit voorbij zien komen op één der Nederlandse heidendomfora; ik kom echter vaak verwijzingen tegen naar de Internet Sacred Text Archive (oftewel 'ISTA' voor intimi), bijvoorbeeld als externe verwijzing in Wikipedia artikelen. De ISTA levert een grote verzameling online bronteksten en artikelen die gecategoriseerd zijn naar religieuze of spirituele stroming of naar geografische origine, een verzameling waar ik zo nu en dan graag doorheen ploeg.

Eigenlijk staan bijna alle tekst-gebaseerde zaken waar eenieder het binnen de context van spiritualiteit en aangrenzende vlakken wel eens over heeft integraal op de site: van allerlei fantasie-grimoire flauwekul tot serieuze mythologie en klassieke teksten.
Helaas staat het meeste in ofwel hypertext of in gewone text-weergave en niet in pdf, waar ik meestal de voorkeur aan geef.
Bijna alles betekent dat bepaalde zaken kennelijk missen in deze leuke online verzameling: ze hebben een uitgebreide wish-list dus, indien dat mogelijk is, kun je bijdragen aan een vervollediging van de beschikbare informatie.

Klik hier voor een doorverwijzing naar de ISTA-pagina. Verdere doorverwijzingen naar de teksten staan in de kolom aan de linker kant, per categorie gerangschikt op alfabetische volgorde . 

Oh ja, nog even een aanvulling: ik was hiertoe gekomen doordat ik andermaal naar de ISTA-pagina werd verwezen, dit maal in het kader van de comparatieve mythologie (toch één van mijn voornaamste interesses). In dit boek, geschreven in 1909 door de Oostenrijkse psychoanalyticus Otto Rank en vertaald naar het Engels in 1914 door Robbins & Jeliffe, worden verschillende helden met elkaar vergeleken (van Sargon de Grote tot Lohengrin de Zwanenridder). Het doet soms wel wat te psychologisch aan maar dat kunnen we Rank niet echt aanrekenen (het was immers een maatje van Sigmund Freud).

12

Nieuws / Omtrent "Soldiers of Odin" (afgezien van politieke standpunten).

« Gepost op: juli 21, 2016, 01:07:52 am »

Dit onderwerp zet ik maar even onder het kopje "Nieuws" omdat het vandaag een onderwerp was bij de NPO-actualiteitenrubriek Eénvandaag, op de internetsite daarvan stond:

Sinds kort is het omstreden Soldiers of Odin actief in Nederland. Deze ‘burgerwacht’ uit extreem-rechtse hoek zegt zich in te zetten voor een veiligere omgeving en kwam afgelopen weekend in Winschoten al in actie.
De van oorsprong Finse burgerwacht jaagt op ‘criminele vluchtelingen’ en wil zo het ‘veiligheidsgevoel op straat verhogen door in te grijpen in dreigende situaties en deze vervolgens bij de politie te melden’.

Eind vorig jaar richtte neo-Nazi Mike Ranta de groep op in Finland. Op vele verschillende plekken in de wereld, waaronder Zweden, Duitsland en de Verenigde Staten, zijn nu afdelingen van de groep ontstaan.

Zoals ik in de titel van dit topic al vermeld heb gaat het me in deze niet om de politieke claims, dat gaat bovendien buiten het bestek van dit forum; op het forum van NH.net is eerder een topic over deze groep gesloten wegens 'te politiek'. Het gelijk of ongelijk van groep in kwestie is dus géén onderwerp van mijn punt in dezen, inzake de a priori houding tegenover vreemdelingen.

Waar gaat het mij dan wel om? Welnu:

• de groep gebruikt de naam van de Noords-Germaanse oppergod, welke duidelijk met strijd en oorlog (letterlijk: woede) geassocieerd is en lijkt inderdaad enig geweld niet te schuwen: schijnbaar behoorlijk in elkaars verlengde. Toch zit ik met het volgende: men pretendeert te handelen vanuit een soort rechtschapen beschermende rol, iets dat me eigenlijk niet direct als iets des Óðinns voorkomt: zo zijn berserkers (de feitelijke toegewijden aan Wodan-Óðinn) zoals zij omschreven staan in de legendes niet bepaald bezig met het beschermen van burgers, niet vreemd als je bedenkt dat men verondersteld werd te functioneren in extatische krijgswoede en zich daarenboven naar verluidt bezighield met magie. Waarom zou men dan tòch voor de naam 'Odin' kiezen? Zelfs populariserende naamsbekendheid kan hier niet echt een reden zijn, de meesten weten wel dat de naam bij een oorlogsgodheid hoort.
• Het idee achter 'heidendom' staat niet per definitie op gespannen voet met de rechtspraak of met iets als ordehandhaving casu quo de politie, Forsite is immers de Ás van de rechtspraak en koningschap (of 'gezag' en 'overheid', in moderne zin) is veelal geassocieerd met Freyr-Ynvi of met Heimdallr-Rig (beiden vaak gekenschetst als Vanir). Hoe verhoudt zich de verwijzing naar Wodan-Óðinn in de naam van een eigenrichtende groep zich tot de klassieke rol van de andere goden binnen de samenleving? Elders op dit forum en in de verschillende gesprekken hebben we al eens mogen concluderen dat de oppergod niet bepaald op een coherente manier binnen een alledaagse spirituele beleving en samenlevingsinvulling past: de ordenende kwaliteiten van Wodan-Óðinn lijken zich met name op de materie te richten en niet op iets als een samenleving, zoals in de term 'openbare orde' (waarvan men kennelijke een tekort ervaart). In feite neigt de kwestie in dezen naar het (betrekkelijk) subtiele verschil tussen twee zaken die in het Sanskriet á¹›tá/ऋत respectievelijk vrata/व्रत worden genoemd.
• Het derde puntje staat een beetje los van de twee bovenstaande: de groep "Soldiers of Odin" is afkomstig uit Finland. De Finnen zijn een volk met een geheel eigen mythologie en bijbehorend pantheon dat het in letterlijke zin expliciet zonder Wodan-Óðinn moet stellen, die hoort van oudsher immers bij de concurrent (id est Zweden) die het niet zo hadden op de Finnen. Het lijkt er dus op dat de heer Ranta voor de naam van een (meestal) vijandige godheid heeft gekozen, vreemd want hij had net zo gemakkelijk voor de naam van een daar inheemse godheid als Jumala kunnen kiezen.

Ik vermoed dat de antwoorden makkelijker zijn dan de vragen: "Judges of Forsite" klinkt waarschijnlijk minder aansprekend (of iets in die richting) maar de inhoudelijke lading die woorden kunnen dragen verschuift daarmee dus wel, op een soort ad hoc basis, naar de achtergrond terwijl die in bredere en diepere zin weldegelijk blijft bestaan (die is immers intrinsiek in de taal en de zo geliefde cultuur verankerd).

Het hele punt is wellicht dus ook als volgt samen te vatten: in hoeverre veroordeeld een groep of individu zichzelf door het gebruik van de (canonieke) naam van Noords-Germaanse oppergod?

13

Literatuur / Journal of Germanic Mythology & Folklore

« Gepost op: juli 19, 2016, 11:30:24 pm »

Vanavond was ik wat op het internet aan het 'grasduinen' en kwam, toevalligerwijs, het "Journal of Germanic Myth & Folklore" (oftewel het J.G.M.F.) tegen. Een aantal van de edities (ik vermoed niet allemaal) staan online in pdf-formaat, klik voor een doorverwijzing naar de pdf's:

• januari 2004;
• december 2004;
• maart 2006;
• augustus 2006.

De vormgeving van één-en-ander is niet echt spectaculair te noemen maar de inhoud van een aantal van de gepresenteerde artikelen is toch wel de moeite waard; zo vond ik het artikel van ene Eduardo Fabbra, M.A. over de religieuze praktijk van de Salische Franken uit de editie van augustus 2006 wel aardig.

14

Literatuur / Ítreksjóð?

« Gepost op: april 04, 2016, 09:03:20 pm »

Hallo allen, ik heb een vraag die ik aan uw deskundigheid wil blootstellen. In de verschillende versies van Snorri's Proza Edda die ik ken (inclusief de Otten-vertaling) en in verschillende godenparentelen en -genealogieën ben ik de naam Ítreksjóð tegengekomen. Voor zover ik weet wordt Ítreksjóð in de tekst van de Proza Edda slechts één maal expliciet genoemd, als zoon van Wodan-Óðinn.
Mijn vraag omtrent Ítreksjóð is tweeledig:

• wat betekent deze naam letterlijk of waar duidt deze op?
• Komt Ítreksjóð ook in andere delen van de mythografie voor?

Ik hoop dat iemand mij kan voorzien in een antwoord want ik kom er gewoonweg niet achter.

15

Literatuur / Online boeken en artikelen.

« Gepost op: februari 29, 2016, 07:31:34 pm »

Hierbij wil ik even een interessante verzameling teksten aan jullie doorgeven, welke ik tegenkwam via een topic op het NH.net forum: hier tref je een doorverwijzing naar de online 'boekenplank' van Norrøn Mytologi.

Het is wel een minder lijvige verzameling dan de vier gig waar Valora een tijdje geleden mee aan kwam zetten en bovendien meen ik, zo op het eerste gezicht, wat overlap te bespeuren (zoals verscheidene boeken van Benjamin Thorpe). De meeste teksten zijn in het Engels maar her-en-der staan ook wat teksten in het Noors, met name tussen de artikelen; de bijbehorende site is ook Noors. Het grootste deel staat in pdf-formaat, een aantal teksten zijn echter als directe html-tekst beschikbaar. 

Veel plezier met lezen.