Topics

16

Literatuur / Vraagje over Brandaan van Clonfert.

« Gepost op: december 23, 2015, 09:09:23 pm »

In de afgelopen week ben ik op internet wat wezen lezen en opzoeken over de reisverhalen omtrent Brandaan van Clonfert, ofwel Brénainn mac Findloga. In het artikel op de Nederlandse Wikipedia wordt aangegeven dat de aanwezigheid van Brandaan in Middelnederlandse teksten een aanwijzing is voor Keltische invloeden in continentale literatuur, met name het Comburgse Handschrift.
Het motief van de reislegende omtrent Brénainn wordt wel vergeleken met Iason en de reis met de Argo uit de Griekse mythologie en met de immram van Máel Dúin uit de Keltische mythologie: id est een moeilijke zeereis met een hoger doel.

Wat is de Noords-Germaanse evenknie van een dergelijk verhaal: de mythologische reis van Siegfried naar IJsland? De legendarisch-historische ontdekkingstocht van Hrafna-Flóki? Bestaat er wellicht een overkoepelend en zuiver mythologisch motief van eerder datum?
Erik de Rode lijkt mijns inziens niet echt een goede vergelijking met Brandaan omdat Erik als gevolg van een verbanning uit Scandinavië lijkt te zijn vertrokken.

Ik heb overigens altijd het idee gehad dat middeleeuwse pelgrimages en kruistochten ook voor een gedeelte voortgekomen zijn uit een soortgelijke motivering en niet zuiver uitgevoerd zijn op klerikaal commando. 

17

Heidense wetenswaardigheden / Blauwe goden?

« Gepost op: november 04, 2015, 09:31:02 pm »

Eigenlijk open ik dit topic niet als wetenswaardigheid maar als vraag.
Ik zit met het volgende: een aantal polytheïstische stromingen kennen een aantal goden die eigenlijk altijd met een blauwe huid worden afgebeeld. De belangrijkste zijn:

• de goden Nun en Hapi uit de Egyptische mythologie;
• de Hindoegoden Vishnu (inclusief een aantal van zijn avatars) en Shiva.

Op zich zijn er nog wel meer goden of andersoortige entiteiten die wel eens met een blauwe huid weergegeven worden maar bij de bovenstaande komt dit het meest voor. De vraag is nu: wat is de (algemene) symbolische functionaliteit van die blauwe huid?

18

Heidense wetenswaardigheden / Human Odyssey

« Gepost op: oktober 28, 2015, 09:27:21 pm »

Zoals ik wel vaker heb laten blijken ben ik een 'aanhanger' ben van comparatieve mythologie; het vergelijken van verschillende mythologieën (en andere zaken uit verschillende religieuze stromingen) teneinde een beter en meer volledig beeld te krijgen van de werkelijkheid vanuit spiritueel oogpunt; kennelijk ben ik niet de enige: de Engelsman Simon E. Davies heeft een Facebookpagina waarop hij allerlei e-posters publiceert (waaronder de eerder al eens onder de aandacht gebrachte evolutionaire religieboom). De Facebookpagina van Davies heet Human Odyssey.

Op de meeste posters wordt één specifiek thema weergegeven en is daarbij voorzien van afbeeldingen uit verschillende tradities, op andere posters gaat hij op grafische wijze in op één stroming of traditie.   

Hier vind je een doorverwijzing naar de Human Odyssey FB-pagina en onder Foto's vind je de posters; tussen de posters staat ook een fraaie, overzichtelijke versie van Yggdrassil.
   

19

Heidense wetenswaardigheden / Nieuwe theorie over de oorsprong van de Kelten.

« Gepost op: oktober 06, 2015, 12:48:52 am »

Een kennis van mij, een geschiedkundige, wees me hier een tijdje geleden al eens op, ik deel het hier ook maar even: de Britse archeoloog Barry Cunliffe heeft een alternatieve theorie ontwikkeld over de oorsprong van Keltische taal en cultuur, de zogenoemde west-naar-oost theorie.
Hier vind je een doorverwijzing naar een korte introductie op Youtube door Cunliffe zelf en hier vind je een doorverwijzing naar een docu van de BBC door onder andere professor Alice Roberts met aandacht voor de theorie in kwestie (daarvoor moet je wel de BBC iPlayer installeren).

20

Literatuur / "Runes around the North Sea and on the Continent", J.H. Looijenga.

« Gepost op: september 23, 2015, 11:06:16 pm »

Naar aanleiding van een topic op het NH.net-forum en de daarin opgeworpen vragen over culturele overlap tussen Kelten en Germanen ben ik vanmiddag weer eens in de schriftsoorten gedoken; zodoende kwam ik op de internetsite van de Rijksuniversiteit Groningen een promotiescriptie uit 1997 tegen van de hand van Jantina Helena Looijenga over het voorkomen en ontstaan van fuþark-runen. Het leek me wel van toegevoegde waarde om ook een doorverwijzing naar de aangetroffen tekst op dit forum te plaatsen.

Hier vind je een doorverwijzing naar de bedoelde pagina met de scriptie in de onderzoeksdatabase van de Rijksuniversiteit Groningen. Aan de rechterzijde van de pagina staan een aantal pdf-bestanden die je kunt downloaden, tezamen vormen die bestanden de inhoud van de scriptie (je kunt de scriptie ook integraal downloaden). In bestand 'c3' wordt een uiteenzetting gegeven over het vermeende ontstaan van het fuþark.
De scriptie heeft een archeologische insteek en beschrijft het voorkomen van runen in een vrij groot gebied en inscripties op een brede variëteit aan artefacten, inclusief interpretaties.

21

Literatuur / "Norse Mythology" door John Lindow online in pdf.

« Gepost op: september 22, 2015, 10:04:19 pm »

Tijdens mijn gebruikelijke online informatiezoektochten kwam ik een online pdf-versie tegen van het Engelstalige lexicon "Norse Mythology: A Guide to the Gods, Heroes, Rituals and Beliefs", het boek is uitgegeven in 2001 en samengesteld door professor John Lindow die verbonden is aan de universiteit van Californië te Berkeley (Verenigde Staten); Lindow is gespecialiseerd in de Scandinavische middeleeuwen.

Hier vind je een doorverwijzing naar het pdf-bestand op Othroerirkindred.com. 

22

Literatuur / Online tekst over Oud-Noorse visie op de dood en de ziel.

« Gepost op: september 06, 2015, 11:09:59 pm »

Eén van mijn belangrijkste redenen om geïnteresseerd te zijn in heidendom in bredere zin, zijn de zienswijzen die in de verschillende stromingen bestaan op de menselijke ziel en geest.

Tijdens het opzoeken van informatie over het onderwerp kwam ik een interessante tekst tegen van de hand van de begin 2006 overleden Engelse taalkundige Hilda Roderick Ellis Davidson.
Aldus de verschillende bronnen heeft deze mevrouw tijdens haar leven een behoorlijke hoeveelheid publicaties op haar naam weten te krijgen dus ik ben voorlopig nog wel even aan het graven, maar goed: hier staat een doorverwijzing naar het bedoelde boekwerk (in pdf-formaat) met de titel "The Road to Hel, A Study of the Conception of the Dead in Old Norse Literature", gepubliceerd in 1968 door Greenwood Press.

Het boek is natuurlijk wel wat gedateerd maar dat doet wat mij betreft geen afbreuk aan de inhoud, het is duidelijk geschreven maar wel in academisch Engels van redelijk niveau opgetekend en daarmee soms, wellicht, wat complex ogend.
Een aantal ziels- en geestmanifestaties komen uitgebreid aan bod, met name: fylgjur, hamingjur en dísir;
ik mis in de tekst echter wel een beetje de zielsaspecten als vards, óðr, hugr, enzovoort.

23

Literatuur / Online artikel over Johan Bure (1568–1652).

« Gepost op: september 06, 2015, 08:47:36 pm »

Tijdens enig zoekwerk op internet kwam ik het volgende artikel tegen: "Alchemy of the Ancient Goths: Johannes Bureus’ Search for the Lost Wisdom of Scandinavia." Het artikel is geschreven door iemand van de universiteit te Lund, Skåne en door Brill gepubliceerd in 2012; wel gepubliceerd in het Engels maar ik neem aan dat dit geen problemen oplevert.

Bureus/Bure was afkomstig uit de omgeving van Uppsala en is de bedenker van het zogenoemde Adalruna-systeem, het uitmaken van de zin en onzin van dat geheel laat ik aan jullie zelf over; hier is in ieder geval een doorverwijzing naar de pdf-versie van het genoemde artikel over de beste man.

De in het artikel gepresenteerde tekst geeft een interessant inkijkje in de denkwereld van een zeventiende-eeuws Scandinavisch persoon die, op geheel eigen wijze, op zoek is gegaan naar zijn eigen culturele wortels.

24

Literatuur / Jullie mening over 'grimoires'.

« Gepost op: september 02, 2015, 11:38:20 pm »

Gedurende de afgelopen weken ben ik op het internet op zoek gegaan naar allerlei 'occulte' boeken met betrekking tot magie en dergelijke zaken. Een aantal van de bedoelde boeken zouden moeten vallen onder de noemer grimoire, een toverboek van het 'ouderwetsche' soort.
Een greep uit de verzameling aangetroffen lectuur:

• "Viridarium Umbris" uit 2005, door Daniël Schulke;
• "The Dragon Book of Essex" uit 2014, door Andrew D. Chumbley;
• "The Red King" uit 2011, door Mark Alan Smith;
• enzovoorts, enzovoorts.

Ikzelf bekijk deze dingen meer uit curiositeit en niet uit daadwerkelijke serieuze interesse, vooral omdat ik vind dat de zaken die omschreven worden in de bovenstaande boeken in mijn ogen een enorm 'Madam Mikmak'-gehalte hebben. Voorts vind ik sommige Faustiaans-satanistisch lijkende ideeën soms niet echt gezond overkomen alhoewel ik mij bepaalde grondbeginselen soms wel kan voorstellen, christendom is per slot van rekening ook niet alles.
 
Bij de meeste van de boeken heb ik het idee dat ze met een aantal uiteenlopende redenen geschreven zijn door de heren 'magiërs': allerlei persoonlijke frustraties op een ritualistisch prozaïsche/poëtische manier van zich af schrijven, geld verdienen met serieus overkomende flauwekul, daadwerkelijke spirituele overtuigingen richting het zogenoemde left hand path, het creëren van een kunstig uitziend boekwerk en natuurlijk het voor de gek houden van goedgelovigen; een combinatie van motieven is natuurlijk ook mogelijk! Ik vond het verder opvallend dat het overgrote deel van de daadwerkelijk als grimoire bedoelde boeken die ik tegengekomen ben uitgegeven zijn in de afgelopen 15 jaar, meestal in een beperkte oplage, terwijl de manier waarop de inhoud gepresenteerd wordt suggereert dat deze zo'n beetje uit de middeleeuwen stamt. Ik kan mij niet aan de indruk onttrekken dat het leeuwendeel van de verscheidene stukken informatie in feite berust op Crowleyaanse 'thelema', alhoewel ik ook wat negentiende-eeuwse Zweedse esoterici voorbij heb zien komen, enfin: bij lange na niet pre-modern ('modern' is hier grofweg rekenende vanaf de Verlichting en de Franse Revolutie).

Ik ben mij bewust van het feit dat er nogal verschillend gedacht wordt over dit soort boeken, met name door beïnvloeding uit de Wicca-hoek. Ikzelf heb wel een notie van een soort magie maar die verschilt toch wel een heel stuk van de inhoud van de genoemde boeken. Ter vergelijking: bij mij zit één en ander meer richting (hogere) wiskunde, het vergaren van kennis an sich, mythologie, filosofie, een soort spirituele 'parapsychoanalyse' en meer van dergelijke zaken.

Hoe kijken jullie aan tegen dit soort uitingen?

25

Heidense wetenswaardigheden / Een aantal ideeën over Járnviðr.

« Gepost op: augustus 26, 2015, 09:26:58 pm »

Op de één of andere manier heb ik de sterke neiging mythologische zaken aan de praktijk te willen koppelen; zie bijvoorbeeld het topic over de Midgaardslang, waar ik ook de volgende ideeën al eens aanstipte.
Nu loop ik al geruime tijd rond met het volgende: in de Völupsá en Gylfaginning wordt melding gemaakt van een plaats die Járnviðr genoemd wordt, die naam wordt wel vertaald als het 'IJzerwoud' en zou ten oosten van de mensenwereld gesitueerd zijn. Nu ga ik er vooralsnog vanuit dat met Midgaard de mensenwereld vanuit Noord-Europees perspectief bedoeld wordt en daarmee op zijn minst samenvalt met het Euraziatisch supercontinent (verder eventueel inclusief Afrika en Amerika, zie weer Midgaardslangtopic). 

Het IJzerwoud wordt in de mythologie nou niet bepaald voorgesteld als gezellige plek: allerlei figuren die met de Godenschemering samenhangen wonen er en ik heb wel eens iets gelezen over het magische object 'Gambanteinn', die zou er verstopt zijn tot de eindtijd. Dat laatste is wat speculatief want dan worden Járnviðr en Gálgviðr verondersteld dezelfde plek te zijn, echter: doordat Gálgviðr in het mythologische JÇ«tunheimr gesitueerd zou moeten zijn en JÇ«tunheimr meestal ook in het oosten verondersteld wordt te liggen, is die gelijkstelling niet compleet onzinnig!   

Welke plek komt dan in aanmerking het daadwerkelijke Járnviðr te zijn? Welnu, ik ga er vanuit dat plek in kwestie daadwerkelijk behoorlijk 'ijzerachtig' moet zijn: de naam hoort bij de plek.
Nu kwam ik, alweer een paar jaar geleden, iets vreemds tegen: in Siberië bevindt zich een plek waarover op basis van zijn geomagnetische eigenschappen verondersteld wordt dat daar zich een enorme lading ijzer(mineralen) in de aardkorst moet bevinden. Verder is het zo dat plek in kwestie, gesitueerd ergens tussen de stadjes/dorpen Ojmjakon en Werchojansk ook de koudste plek op het noordelijk halfrond is: de zogenoemde koudepool. Vanuit natuurkundig oogpunt bekeken zijn de twee eigenschappen van de plek (vrieskou en magnetisme) vaker gekoppeld.
Geografisch bezien bevindt Oost-Siberië zich natuurlijk ten oosten van de oude Noords-Germaanse wereld, verder zijn ook nog een aantal hordes vanuit die richting plunderend westwaarts getrokken (wat een apocalyptisch beeld zou kunnen opleveren).

Te makkelijk gesteld? Zou kunnen maar ik heb wel het idee dat de Germaanse mythologie met allerlei verwijzingen naar de feitelijke wereld doorregen is en niet opgesteld is om de mensch compleet te misleiden.
Eén en ander zou kunnen betekenen dat we ons Járnviðr feitelijk als volgt voor moeten stellen:

(bron: http://www.pinterest.com). 

26

Veelgestelde vragen / Over foruminhoud en -activiteit.

« Gepost op: juli 08, 2015, 06:36:38 pm »

Waarom ik hier aan aantal vragen over gekregen heb weet ik eigenlijk niet gezien ik geen Waakvlam- of Vuurslaglid op het forum ben, maar goed, ik zal het even van enige duiding voorzien.

De afgelopen maand heb ik, in gesprekken die ik buiten het internet om gehad heb, een aantal keer de opmerking voorbij horen komen dat het Heidevlamforum thans wat weinig activiteit vertoont. Niet zozeer over de georganiseerde activiteiten (dat loopt wel goed volgens mij) maar over het aantal nieuwe onderwerpen en reacties op het forum zelf.

Het is heel makkelijk: je wordt als algemeen forumlid geacht zelf inhoud te creëren, daar is dit een forum voor! Waakvlam- en Vuurslagleden fungeren niet als schrijvers van wie wij, de algemene leden, de stukjes kunnen lezen, zij zijn meer een soort scheidsrechters en regelneven (naast het feit dat ze óók algemeen lid zijn). Met andere woorden: heb je iets interessants te melden, heb je iets meegemaakt, iets te vragen of heb je een mening over de topics die al aanwezig zijn, deel of reageer dan in plaats van af te wachten!

27

Heidense wetenswaardigheden / Midgaardslang

« Gepost op: mei 01, 2015, 07:55:52 pm »

Het volgende ben ik wel vaker tegengekomen, zowel in speculatieve blogs en artikeltjes op internet als in gesprekken met allerlei lieden. Ik blijf het in ieder geval een fascinerende gedachte vinden: als je een geofysische kaart van de oceaanbodem bekijkt dan valt het op dat de midoceanische bergketens (ook wel ruggen genoemd) op de oceaanbodem de vorm hebben van een slang, zoals in het volgende plaatje mooi te zien is:


bron: http://http://www.herber.webz.cz. 

De vergelijking met de midgaardslang JÇ«rmungandr dringt zich in mijn optiek ogenblikkelijk op.
Ik moet wel zeggen dat ik er twee zie: ééntje van IJsland tot in het westen van de Indische Oceaan en ééntje vanaf de Golf van Aden tot (onder) Californië. Het zijn feitelijk natuurlijk geen organismen in de biologische zin des woords (met DNA en cellen opgebouwd uit koolstofverbindingen, organellen, membranen en gevuld met een waterig plasma) en de structuren bewegen natuurlijk heel erg langzaam. Het aardige is wel weer dat meerdere religies het 'grote boze beest' op de oceaanbodem beschrijven: Leviathan is iets vergelijkbaars.
Wellicht is ons beeld over levende structuren wat te beperkt en is dit inderdaad hetgeen ooit bedoeld is?
     

28

Natuur / Tijd voor wat smerigs!

« Gepost op: april 29, 2015, 12:23:26 am »

Okay, dit is een vreemd verhaaltje dat ik op Wikipedia tegenkwam.
Ik vroeg mij het volgende af: hoe komen wij in de westerse wereld ondanks al onze mogelijkheden tot goede hygiëne, goede voeding (ook slechte trouwens) en een hoog peil van de medische kennis en kunde toch aan zo'n enorme variëteit aan nare ziektes die in de 'derde wereld' amper voor lijken te komen. Ik weet dat het omgekeerde ook waar is maar ik heb een beetje het idee dat het op de manier zoals het nu gaat begint te lijken op het ontstaan van ziektes doordat andere verdwijnen. Het netto-effect is dat we zo niet veel hebben aan al die ontwikkeling: multiple sclerose, aderverkalking, astma, artrose, inflammatoire darmziekten (Crohn e.d.), auto-immuunziekten, stofwisselingsaandoeningen, enzovoorts zijn allemaal ontzettend 'westers' en niet makkelijk te genezen. Ik heb het hierbij nog niet eens gehad over de hele berg aan psychische zaken die hier een ontzettend probleem zijn maar elders op de één of andere manier niet eens de moeite van het vaststellen waard zijn; ik denk hierbij aan zaken als borderline-syndroom, manische depressiviteit, pdd-nos, enzovoort. 

Waarom heeft de gemiddelde Afrikaanse of Aziatische plattelander in principe geen last van een vervelende aandoening uit de genoemde rijtjes? Op het psychische vlak was de verklaring niet zo erg 'vies' en ook eigenlijk wel bekend: fysieke inspanning schijnt de aanmaak van de 'gelukshormonen' nogal te stimuleren (één van de redenen dat intensief sporten tamelijk verslavend schijnt te kunnen zijn). Een Afrikaanse plattelander moet meestal wat meer fysieke inspanning plegen voor zijn of haar inkomen maar is daardoor netto wel iets gelukkiger (bovendien staan ze minder in de file of in een overvolle trein).

De lichamelijke component was op zijn minst wat vreemd te noemen: veel plattelanders op deze wereld zijn geïnfecteerd met een parasitaire worm! Doordat deze dieren op de één of andere manier ons immuunsysteem stimuleren worden onze derde wereld vrienden bijna nooit echt getroffen door een ziekte uit het genoemde rijtje. Het is natuurlijk wel zo dat daar allerlei andere problemen aanwezig zijn maar het is natuurlijk wel wonderlijk dat 'betere' hygiëne je indirect ontvankelijk maakt voor iets als astma of zwaarlijvigheid.
Ik moet er trouwens wel bij zeggen dat het gunstige effect van een worminfectie niet echt lijkt te gelden voor de grotere jongens als lintwormen maar een infectie met microscopische haak- of pinwormen kan kennelijk (aldus de medische Wiki's) erg heilzaam uitpakken.

Smakelijk eten alvast.
        

29

Heidense wetenswaardigheden / Repost van NH.net: proefschrift over Wodan-cultus online.

« Gepost op: april 22, 2015, 08:07:26 pm »

Forumlid Wagenaar van NH.net kwam hiermee, zeker interessant genoeg om ook hier te plaatsen: de online versie van het proefschrift "Uses of Wodan: The development of his cult and of medieval literary responses to it" door P.A. Shaw. Klik hier voor de doorverwijzing naar het proefschrift in pdf-formaat. Het aardige is dat de heer Shaw het geheel voorzien heeft van een uitvoerige lijst met literatuurreferenties.
De hele tekst is wel in het Engels maar dat lijkt me niet echt een probleem voor de meesten hier.

30

Heidense wetenswaardigheden / Vraagje over heidense feestdagen.

« Gepost op: december 16, 2014, 08:57:03 pm »

Hallo lieftallig panel,
Nu Joel op handen is ben ik met het volgende komen te zitten: bij mijn weten kunnende meeste heidense feestdagen uit een daglengtegrafiek gehaald worden, zoals uit deze over 2001:


(bron: http://birmingham.raycomweather.com)

Dan zijn dit de acht 'standaard' heidense feestdagen:

• Joel: winterzonnewende, kortste dag van het jaar, midwinternacht, het minimum van de blauwe grafiek;
• Imbolc/Oimelc: de dag waarop de versnelde toename van het aantal zonuren per dag afneemt, eerste tekenen van de lente en het eerste buigpunt in de zwarte grafiek;
• Ostara: het dageveningspunt in de lente, lentefeest, de eerste dag waarop dag en nacht even lang zijn en het maximum in de zwarte grafiek;
• Beltane: de dag waarop de toename van het aantal zonuren begint te vertragen, eerste tekenen van de zomer, eerste snijpunt van de zwarte en blauwe grafiek;
• Litha: zomerzonnewende, midzomerdag, langste dag van het jaar en het maximum van de blauwe grafiek;
• Lunassa/Lughnassad: de dag waarop de versnelling in de afname van de daglengte afneemt, hoogtepunt van de zomer (valt in van de warmste periode in het jaar), derde buigpunt in de zwarte grafiek;
• Mabon: het dageveningspunt in de herfst, begin van de herfst, oogstfeest en het minimum van de zwarte grafiek;
• Samhain/Halloween: het dag waarop de afname van het aantal zonuren begint te vertragen waarmee de eerste tekenen van de winter worden ingeluid, tweede snijpunt van de zwarte en blauwe grafiek.

Het bovenstaande is een uitleg die ik (en jullie waarschijnlijk ook) het meeste tegenkomen. Nu zit ik met een tweede uitleg die ik ben tegengekomen met betrekking tot de rol van de maan in de bovenstaande lijst en dan met name inzake de vier feesten Imbolc, Beltane, Lughnassad en Samhain; daarin wordt gesteld dat de data waarop die feesten gevierd dienen te worden samenvallen met de eerste volle maan in vier bijbehorende sterrenbeelden (of liever: astrologische maanden). In de zogenoemde 'tropische' dierenriem zijn de bijbehorende sterrenbeelden respectievelijk: waterman, stier, leeuw en schorpioen. Bij siderische maanden is het weer anders maar het gaat om het idee: het koppelen van de maanstanden aan die feesten.

Weet iemand hier misschien meer over? Dan denk ik bijvoorbeeld aan de oorsprong van deze versie.