Berichten

46

Literatuur / Journal of Germanic Mythology & Folklore

« Gepost op: juli 19, 2016, 11:30:24 pm »

Vanavond was ik wat op het internet aan het 'grasduinen' en kwam, toevalligerwijs, het "Journal of Germanic Myth & Folklore" (oftewel het J.G.M.F.) tegen. Een aantal van de edities (ik vermoed niet allemaal) staan online in pdf-formaat, klik voor een doorverwijzing naar de pdf's:

• januari 2004;
• december 2004;
• maart 2006;
• augustus 2006.

De vormgeving van één-en-ander is niet echt spectaculair te noemen maar de inhoud van een aantal van de gepresenteerde artikelen is toch wel de moeite waard; zo vond ik het artikel van ene Eduardo Fabbra, M.A. over de religieuze praktijk van de Salische Franken uit de editie van augustus 2006 wel aardig.

47

Mededelingen / Re: aan alle midzomervierders hier

« Gepost op: juni 21, 2016, 08:42:33 pm »

Een prettig midzomer toegewenst, zowel die meegaan met Heidevlam als iedereen die het elders viert

Ik wens eenieder natuurlijk ook een plezierige langste dag toe, hopende op een goede (of betere) tweede jaarhelft. Nochtans 'vier' ik thuis, lekker eten met later vanavond een lekker glas stout. Wel jammer dat het weer in de Waert wat somber was vandaag.

48

Literatuur / Re: Ítreksjóð?

« Gepost op: april 06, 2016, 08:01:51 pm »

Ik ben toch ook nog even op dat zieden of koken wezen zoeken, dat is toch ook wel aannemelijk gezien de letter s in het geheel dan geen Duits-achtige genitieve rol toebedeeld hoeft te worden. De opdeling van de naam zou dan inderdaad Í - trek - sjóð moeten zijn.
Voor de betekenis van het morfeem trek heb ik even door Wiktionary heen geploegd, het lijkt in algemene Germaanse zin op beweging te duiden waarbij in de Scandinavische varianten (Bokmål en Deens) duidelijk migratie als betekenis wordt gegeven.
Overigens ben ik er niet echt toe genegen de k te vervangen door een g, vooral ook omdat de klanken die traditioneel aan de runen áš² en áš· gekoppeld zijn duidelijk verschillen. 

Ik ben in manuscript AM 748 een andere schrijfwijze van zijn naam tegengekomen, namelijk 'itræks iod'. Dat itræks kan zich laten vertalen als 'trekkende' of 'reizende. Dat klinkt logischer en waarschijnlijker dan mijn eerdere vertaling. Echter, nu weet ik niet waar dat 'iod' voor staat. Dat wil ik nu uitzoeken.

Indien dat inderdaad helemaal juist is, dan lijkt reizend kind of iets soortgelijks een goede betekeniskandidaat.   

49

Literatuur / Re: Ítreksjóð?

« Gepost op: april 05, 2016, 08:56:44 pm »

Leuke puzzel heb je opgegeven

Jij alvast bedankt voor het meedenken! Ikzelf kwam tijdens het puzzelen op een iets ander pad terecht, ook doordat ik het woord op een andere wijze ontleed heb, te weten: ít - reks - jóð.
In omgekeerde volgorde:

• jóð lijkt, voor zover ik het heb kunnen overzien, etymologisch verwant te zijn aan het Engelse youth en kan dus zoiets als kind betekenen;
• reks kan op een veelheid aan zaken duiden:
  • het werkwoord (uit)rekken;
  • het werkwoord (op)staan;
  • het zelfstandig naamwoord koning;
  • het bijwoord, bijvoeglijk of zelfstandig naamwoord recht;
  • het werkwoorden rekenen en ordenen;
  • het werkwoord richten;

• ik ben voor wat betreft ít uitgegaan van het woord it, wat slecht een lidwoord is, maar het zou in geval van í ook een verkorting kunnen zijn van ín (dat is in feite gewoon het voorzetsel in).

Indien we inderdaad uitgaan van treks, in plaats van reks, dan komen met name de volgende zaken naar voren:

• de werkwoorden duwen, trekken, slepen of schrapen, waarbij het veroorzaken van een beweging geïmpliceerd wordt;
• iets dat op een lange (wandel)tocht duidt.

Verder zitten we natuurlijk met de rol van die verbindings-s, dat zou op een genitief kunnen duiden maar ook op een insulaire meervoudsvorm.
Uit bovenstaande deelomschrijvingen kun je natuurlijk een hele zwik betekenissen construeren, dat maakt het niet overzichtelijk.

50

Literatuur / Ítreksjóð?

« Gepost op: april 04, 2016, 09:03:20 pm »

Hallo allen, ik heb een vraag die ik aan uw deskundigheid wil blootstellen. In de verschillende versies van Snorri's Proza Edda die ik ken (inclusief de Otten-vertaling) en in verschillende godenparentelen en -genealogieën ben ik de naam Ítreksjóð tegengekomen. Voor zover ik weet wordt Ítreksjóð in de tekst van de Proza Edda slechts één maal expliciet genoemd, als zoon van Wodan-Óðinn.
Mijn vraag omtrent Ítreksjóð is tweeledig:

• wat betekent deze naam letterlijk of waar duidt deze op?
• Komt Ítreksjóð ook in andere delen van de mythografie voor?

Ik hoop dat iemand mij kan voorzien in een antwoord want ik kom er gewoonweg niet achter.

51

Literatuur / Re: Online boeken en artikelen.

« Gepost op: maart 07, 2016, 08:24:34 pm »

Bij deze een aanvulling: hier vind je een doorverwijzing naar de iets bescheidener online bibliotheek van TheTroth.org.

@Hobbes: daar staat ook een handboekje over bijenhouderij tussen!

52

Literatuur / Re: Online boeken en artikelen.

« Gepost op: februari 29, 2016, 08:16:42 pm »

Na de boel enigszins nader bekeken te hebben moet ik zeggen dat met name het werk "The Legends of the Rhine" door Guerber uit 1895 wel interessant overkomt (ik kende het nog niet): een hele verzameling middeleeuwse legendes uit het stroomgebied van de Rijn, van Zwitserland tot Friesland (met name Stavoren als verdronken stad in een soort variant op De Weduwe van Staveren), gerangschikt naar regio. Een aantal van de verhalen waren me al wel bekend maar dit is wel een enorm breed verzamelwerk.

53

Literatuur / Online boeken en artikelen.

« Gepost op: februari 29, 2016, 07:31:34 pm »

Hierbij wil ik even een interessante verzameling teksten aan jullie doorgeven, welke ik tegenkwam via een topic op het NH.net forum: hier tref je een doorverwijzing naar de online 'boekenplank' van Norrøn Mytologi.

Het is wel een minder lijvige verzameling dan de vier gig waar Valora een tijdje geleden mee aan kwam zetten en bovendien meen ik, zo op het eerste gezicht, wat overlap te bespeuren (zoals verscheidene boeken van Benjamin Thorpe). De meeste teksten zijn in het Engels maar her-en-der staan ook wat teksten in het Noors, met name tussen de artikelen; de bijbehorende site is ook Noors. Het grootste deel staat in pdf-formaat, een aantal teksten zijn echter als directe html-tekst beschikbaar. 

Veel plezier met lezen.

54

Heidense wetenswaardigheden / Re: Human Odyssey

« Gepost op: februari 03, 2016, 09:27:16 pm »

Gaaf, een vriendin van mij is illustrator en ze heeft op haar site wel vaker bepaalde iconen waar ze de betekenis adhv verschillende mythologische stromingen aanhaalt. Vandaag ging het bijv. over de kever die in verschillende mythologieën als schepper wordt gezien, best interessant

Hier een linkje: https://thestagsheadcreation.wordpress.com/2016/02/02/creation-in-the-form-of-beetles/

Het is natuurlijk een redelijk oppervlakkige samenvatting, maar wel in de trand van comperatieve mythologie

Dat is inderdaad wel een archetype overeenkomst die niet totaal vreemd is, deze is bij mij ook wel eens voorbij gekomen (ik maak daar echter niet dergelijke mooie illustraties bij). Volgens mij zijn die twee mythologische stromingen wel nagenoeg de enige die de (mest)kever een dergelijke goddelijke status toedichten; op Levantisch-Sumerische artefacten komt de scrarabee ook voor, in de bijbehorende mythologie(n) ontbreken bij mijn weten echter de verwijzingen. 

In breder Europees volksgeloof komt het vliegend hert (een ander soort kever) wel voor als een magisch (kracht)dier waaraan allerlei genezende of onheil afwerende kwaliteiten werden toegeschreven. Ik meen ook invloed op het weer wel eens tegen te zijn gekomen als associatie. Als ik het wel heb werd ook in het oude China het gedrag van een bepaald soort groter insect (kevers?) wel gebruikt om weersvoorspellingen te doen.
Ik zal eens kijken of ik nog wat uitspraken over keverachtigen in mijn OBOD-boekjes heb staan, die hebben vaak ook nog wel enige ideeën bij dergelijke zaken.   


@Elvar, nog even in aanvulling op mijn vorige reactie aangaande beleving en dergelijke: ik ben in principe voortdurend op zoek naar, op met wijlen Claude Lévi-Strauss te spreken, zogenoemde mythemen. Met die term duidde Lévi-Strauss onveranderlijke mythologische kernels aan die in de verscheidene tradities, welke hij bestudeerde, onveranderlijk terug (b)lijken te keren. Het komt op mij dikwijls over alsof dergelijke zaken op welhaast autonome wijze in die abstracte ontologische begrippenruimte resideren, waarmee de ruimte in kwestie (dat begrip vat ik hierin op in algemene wiskundige zin) de rol van een soort metafysische contactbuffer lijkt te spelen. Dat laatste mag je van mij ook relateren aan de vormgevingsdiscussie welke wij voer(d)en op het NH.net-forum.

55

Heidense wetenswaardigheden / Re: Human Odyssey

« Gepost op: februari 02, 2016, 08:48:37 pm »

In de afgelopen jaren heb ik gemerkt dat het destilleren van beelden omtrent 'alomvattende' archetypen me het beste lukt als ik zaken vergelijk: zo ben ik ook op Davies' FB-pagina terecht gekomen. Uiteraard zie ik wel dat bepaalde archetypen dominanter zijn in een andere omgeving, binnen de daaraan geassocieerde culturen; bij het constateren van eventuele verschillen of overlaps vind ik het interessant om na te denken over de oorzaken en implicaties van verschillen in kwestie. Ik leg niet specifiek en altijd de nadruk op mijn eigen omgeving; soms juist wel, een andere keer vergelijk ik liever zaken die zich ver weg gevormd hebben. Vanuit de bedoelde vergelijkingen kom ik soms wel tot nieuwe inzichten, die tezamen wellicht geen 'anker' vormen maar dat doen andere tradities in mijn optiek ook niet (althans, nooit in zijn volledigheid). 


De omgeving waarin ik woon, opgegroeid en geboren ben is wellicht ook iets minder 'woest': een droogmakerij. Een droogmakerij is volledig te classificeren als cultuurland; een landschap dat het voor het overgrote deel zonder eeuwenoude bossen, keileemopstuwingen, veengebieden, zandverstuivingen, heuvels, enzovoorts moet stellen. De geschiedenis is hier (opnieuw) begonnen in 1630 en tot ongeveer 30 jaar geleden voor nagenoeg de volle 100% agrarisch. In 1630 was men in dit land (niet alleen daar waar ik woon) voornamelijk christelijk, dat is in mijn leefgebied daarmee de traditionele religie bij uitstek met de boerenstand als voornaamste 'clientèle'; hier moet wel bij opgemerkt worden dat een bepaalde vagere vorm van Germaans polytheïsme weldegelijk onderdeel geweest (b)lijkt te zijn van de plaatselijke en regionale spirituele beleving (zoals dat elders ook vaak het geval is). De regio heet al eeuwen West-Friesland, dat impliceert dus een oude Friesche connectie waar vaak het jaar 1297 als gezagstechnisch eindpunt op geplakt wordt (door graaf Floris V van Holland).

Ikzelf ben overigens geen echte West-Fries doordat mijn voorouders uit andere delen van het land afkomstig zijn dus dat maakt de spirituele connectie met het landschap ook kenmerkelijk anders maar gezien mijn woonplaats tot 1630 een meer was is 'vloeistof' of 'water' wel een soort vaststaand aspect daarin (wat op zichzelf wel weer met de kustwereld van mijn voorouders resoneert).
Hier kan ik op allerlei vlakken uren over 'volleuteren' maar dat is, me dunkt, eigenlijk alleen voor mezelf echt interessant. 

56

Heidense kunst / Re: Heidense sagen verteld

« Gepost op: januari 12, 2016, 10:33:50 pm »

Dauwvoeter staat in mijn radar. Hij heeft het hoofdstuk Heidendom afgesloten. Daarom verdwijnt zijn werk. Marco idem

Goed om te lezen dat jij ze nog wel in beeld hebt!

Ik blijf het toch jammer vinden als mensen uit de 'groep' (in de breedste zin des woords) wegvallen, niet in de laatste plaats voor henzelf omdat een soort nastika-achtig atheïstisch gedachtegoed zich al snel van de mensen meester kan maken.
Het probleem ligt in dergelijke gevallen besloten in het accepteren van natuurwetenschappelijke waarheden als algemeen geldend; zo is het bestaan van iets als een universeel aanwezige æther in de algemene wetenschap niet geaccepteerd, terwijl we intussen weten dat dit slecht een kwestie van definitie is (eigenlijk een mening).
Verder kan de atheïstische medemens het verschil tussen 'dood' en 'levend' vaak niet goed duiden omdat een concept als 'levensadem' ten enenmale uit de semantiek en de vocabulaire geweerd wordt (zaken als ǫnd, prana, qí of aur).

57

Heidense kunst / Re: Heidense sagen verteld

« Gepost op: januari 11, 2016, 07:43:02 pm »

Maar even tussendoor, waar is die Dauwvoeter eigenlijk gebleven. Want zijn site en sociale media zijn inmiddels behoorlijk gedateerd.

Dergelijke 'mysterieuze' verdwijningen baren mij geregeld enige zorgen, op gelijkaardige wijze lijkt ook Marco Molendrift in het vacuüm verdwenen te zijn. Dauwvoeter kwam een tijdje nog voorbij in een gesprekje dat ik met Kezlar had, de conclusie was inderdaad dat deze persoon niet meer op onze radar te traceren is.

Waarom baart dit zorgen? In de kroeg heb ik het ook wel eens meegemaakt dat van iemand al een tijdje niets meer vernomen was en het bleek dat persoon in kwestie in ontzettende problemen verkeerde. We hebben ook wel eens een vriendin uit een niet al te florissante situatie moeten redden door haarzelf met haar hele hebben en houwen letterlijk vanuit de andere kant van het land op te halen. Ik heb ook wel eens een Zweeds meisje, dat ik bij toeval had leren kennen, uit de hoofdstedelijke harddrugsellende terug naar Zweden gedirigeerd nadat gebleken was dat ze daar van de radar verdwenen was (haar ouders waren behoorlijk in paniek); een jaartje later was één van haar toenmalige vriendjes overleden aan een overdosis dus dat meisje mag blij zijn dat we, ondanks alle eigen sores, op gezette tijden wel gewoon op zijn blijven letten. 

Dat alles wil overigens niet zeggen dat dergelijke zaken meteen zullen gebeuren maar het geeft wel aan dat het weldegelijk zonder al teveel omhaal voor kan komen en dus reële situaties zijn en in zijn geheel geen ver-van-je-bed-show!

58

Literatuur / Vraagje over Brandaan van Clonfert.

« Gepost op: december 23, 2015, 09:09:23 pm »

In de afgelopen week ben ik op internet wat wezen lezen en opzoeken over de reisverhalen omtrent Brandaan van Clonfert, ofwel Brénainn mac Findloga. In het artikel op de Nederlandse Wikipedia wordt aangegeven dat de aanwezigheid van Brandaan in Middelnederlandse teksten een aanwijzing is voor Keltische invloeden in continentale literatuur, met name het Comburgse Handschrift.
Het motief van de reislegende omtrent Brénainn wordt wel vergeleken met Iason en de reis met de Argo uit de Griekse mythologie en met de immram van Máel Dúin uit de Keltische mythologie: id est een moeilijke zeereis met een hoger doel.

Wat is de Noords-Germaanse evenknie van een dergelijk verhaal: de mythologische reis van Siegfried naar IJsland? De legendarisch-historische ontdekkingstocht van Hrafna-Flóki? Bestaat er wellicht een overkoepelend en zuiver mythologisch motief van eerder datum?
Erik de Rode lijkt mijns inziens niet echt een goede vergelijking met Brandaan omdat Erik als gevolg van een verbanning uit Scandinavië lijkt te zijn vertrokken.

Ik heb overigens altijd het idee gehad dat middeleeuwse pelgrimages en kruistochten ook voor een gedeelte voortgekomen zijn uit een soortgelijke motivering en niet zuiver uitgevoerd zijn op klerikaal commando. 

59

Koken en brouwen / Re: Mede, het zoete bloed van Kvasir...

« Gepost op: december 14, 2015, 07:17:46 pm »

Dat doet mij denken aan de beslag-achtige substantie die overblijft als je whiskey cream met tonic laat reageren.

60

Heidense wetenswaardigheden / Re: racisme binnen heidendom (n.a.v. o.a. Trouw)

« Gepost op: december 08, 2015, 12:17:50 am »

Oh ja, dat was ik nog vergeten: organisaties als de Ásatru Folk Assembly zijn met name een voorstander van rassensegregatie doordat men vermoedt dat reïncarnatie alleen plaats kan vinden door de connectie tussen bloedlijnen van de verdere voorouders, waarin een recombinatie tot een oudere genetische code tot een reïncarnerende voorouder leidt. Dit idee is wel interessant maar nooit bewezen, als dit waar is weten we nog steeds niet hoe ver je het verleden induikt met een voortplantingsactie en hoe dergelijke zaken samenhangen met de omschreven zielsaspecten en geestesenergieën (hugr, minni, sál, líkr, hamr, enzovoorts). Verder kun je vanuit sjamanistisch oogpunt het vermoeden hebben dat in dergelijke gevallen een ziel uit de natuur teruggehaald wordt die al ver voorbij het karmisch eindstadium was. Het zou wellicht ook wel wat zuur zijn om een tot bescherm- of volggeest gepromoveerde voorouder terug te halen middels het genetische compatibiliteitsprincipe terwijl het hogere doel was om de familie of sibbe op geestelijk vlak te behoeden voor onheil.

Vanuit Sibero-Altaïsch spiritueel oogpunt zou je kunnen vermoeden dat de natuurlijke 'gang der zielen' al een paar eeuwen flink geblokkeerd is doordat wij stelselmatig allerlei voorouders uit de 'hemel' terug de fysieke werkelijkheid in geneukt hebben en dat zo aan het andere eind van de biologische levensboom de zielen van de hogere dieren niet meer onze kant op kunnen migreren (zie daar een leuke verklaring voor het ontbreken van de schakel tussen mens en dier) en onze voorouders keer-op-keer, na eeuwen zwoegen in de stoffelijke wereld, het uiteindelijke en eeuwige verblijf in het zielencontinuüm ontnomen is (of een bestaan als hert, olifant, walvis of rund, dat is wellicht minder prettig gezien onze voortdurende wil tot vlees eten en dito ivoorzucht).


Overigens: ik pretendeer hier niet te weten hoe het wèl werkt maar je ziet wel duidelijk dat allerlei eeuwenoude spirituele theorieën, die de basis vormen voor de gewraakte politieke stellingnames, niet noodzakelijkerwijs met elkaar resoneren.